TÜİK’in sendikalara gönderdiği sunumun üslubu tepkilere yol açtı

Türkiye İstatistik Kurumu’nun (TÜİK) sendikalara gönderdiği “Tüketici Fiyat Endeksi” (TÜFE) başlıklı sunumda kullanılan üslup ve yazım hataları, başta sosyal medyada olmak üzere birçok tepkiye yol açtı.

Devrimci Sendikalar Konfederasyonu (DİSK) tarafından paylaşılan sunumda Türkçenin agresif ve yanlış kullanımı, ünlem işareti gibi unsurların varlığı resmi olmayan ve öfkeli bir sunum olarak yorumlandı.

Artan veri miktarının “ağır iş yüküne” yol açtığının belirtildiği sunumda şu ifadeler kullanıldı: “Hesaplamalarımız bitince açıklaması olmayan fiyatları hesaplamaktan vazgeçtik.”

TÜİK’in sunumunda, toplam verinin yüzde 50’sinin dijital ortamda toplanması nedeniyle “veri miktarının” kat kat arttığı belirtildi.

Kullanılan dil nedeniyle anlaşılması zor olan karmaşık ifadelerin yer aldığı sunumda, TÜİK’in her ayın üçüncü günü enflasyon verilerini açıklamasının dünyada eşi benzeri görülmemiş bir durum olduğu savunuldu.

Sunumda bazı ülkelerin enflasyon verilerini ayın 7’sinde açıkladığı, bazı ülkelerin ise ayın 10’u ile 15’i arasında enflasyon verilerini açıkladığı belirtildi. Türkiye’de “şirket kârlarının” enflasyonu yukarı çektiği de iddia edildi.

“Kurumsal kârlardaki artış yurt dışında değil, Türkiye’de fahiş” denildi.

TÜİK’in “şeffaf bir kurum” olduğunun belirtildiği sunumda iki olasılığa değinildi.

Sunumda, “En şeffaf ülkeler arasındayız. İki olasılık vardı: Ya daha fazla şeffaflık (ki biz en şeffaftık ve bu yeterli değildi) ya da daha az tartışmaya neden olacak bir düzeye geri dönmek.”

TÜİK sunumunda “Fiyat açıklamayı neden bıraktık?” “Ara” bölümünde ise “Ürün fiyatları ortalama aylık fiyatları içerdiğinden bir sonraki ayın başındaki mevcut durumu yansıtmayabileceği” belirtildi.

Mevsimsel olan meyve, sebze ve giyim gibi ürünlerin mevcut durumu yansıtmayacağına dikkat çekildi.

Öte yandan domatesin 3-4 çeşidinin olmasının “yanlış algıya neden olan bir şey” olduğu belirtildi.

“Enflasyon 45 ile 75 arasında fark yok”

TÜİK Başkanı Erhan Çetinkaya, 9 Temmuz Salı günü basına yaptığı sunumda, “%75 ile %45 enflasyon arasında hiçbir fark yok” dedi.

Çetinkaya, “Bunu tartışma olsun diye söylemiyorum ama yüzde 75 ile yüzde 45 enflasyon arasındaki farka bakmamız lazım. Bana göre hiçbir fark yok. Fiyatlar yeniden artıyor.”

TÜİK Enflasyon Muhasebesi Kitabı

Ekonomim yazarı Alaattin Aktaş 8 Temmuz tarihli “İşte TÜİK’in devlet sırrı olarak sakladığı maddelerin fiyatları” başlıklı yazısında TÜİK’in Nisan 2022’de açıkladığı ve Haziran 2024’te baz alınan fiyatlara yer verdi.

Aktaş’ın yazısında yayınladığı TÜİK bazlı fiyat tablosuna göre Nisan 2022’de 1408 TL olan kira bedeli, Haziran 2024’te 5844 TL oldu.

Tabloda Haziran 2024 yurt ücretleri 456 TL olarak kaydedilirken, uzman doktor muayene ücreti ise 33 lira 69 kuruş olarak belirtiliyor.

TÜİK, Haziran 2022’den itibaren enflasyon sepetinde yer alan kalemlerin fiyatlarını açıklamayı durdurdu.